Lenf Kanseri (Lenfoma) Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Lenf kanseri ya da tıbbi adıyla lenfoma, bağışıklık sistemimizin bir parçası olan lenfatik sistemde başlayan bir kanser türüdür. Lenf düğümleri, dalak, kemik iliği ve lenf damarları gibi savunma hattımızı oluşturan dokularda gelişebilir. Lenfoma, genellikle lenfosit adı verilen beyaz kan hücrelerinin kontrolsüz çoğalmasıyla ortaya çıkar.

Lenfomalar, Hodgkin Lenfoma ve Hodgkin Dışı Lenfoma (Non-Hodgkin) olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Her ikisi de farklı şekilde seyreder ve farklı tedavi yöntemleri gerektirir.

Lenfoma, bazen grip gibi hafif belirtilerle başlayabilir. Ancak ilerledikçe daha belirgin ve uyarıcı semptomlar ortaya çıkabilir. Bu yazıda, lenf kanserinin ne olduğunu, hangi belirtilerle kendini gösterdiğini ve nelere dikkat etmeniz gerektiğini öğrenebilirsiniz.

İÇİNDEKİLER

• Lenfoma nedir, nasıl bir kanser türüdür?
• Lenf kanseri tipleri ve özellikleri nelerdir?
• Lenfoma hastalığına ne sebep olur?
• Lenf kanserinde en sık görülen belirtiler nelerdir?
• Lenfoma nasıl teşhis edilir ve nasıl tedavi edilir?
• Lenf Kanseri (Lenfoma) ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Lenfoma nedir, nasıl bir kanser türüdür?

Lenfoma, bağışıklık sisteminin bir parçası olan lenfatik sistemde başlayan bir kan kanseri türüdür. Lenfatik sistem; lenf düğümleri (bezleri), lenf damarları, dalak, timüs bezi ve kemik iliği gibi organları kapsar ve vücudu enfeksiyonlara karşı korur.

Lenfomada, lenfosit adı verilen beyaz kan hücreleri anormal şekilde çoğalır ve kontrolsüz büyür. Bu hücreler zamanla lenf bezlerinde, kanda ve vücudun farklı bölgelerinde birikerek organlara zarar verebilir.

Lenf kanseri tipleri ve özellikleri nelerdir?

Lenf kanseri yani lenfoma, lenfatik sistemde gelişen bir kanser türüdür ve iki ana gruba ayrılır:

• Hodgkin Lenfoma (HL)
• Hodgkin Dışı Lenfoma (Non-Hodgkin Lymphoma / NHL)

Her iki grup da farklı alt türlere, seyirlere ve tedavilere sahiptir. İşte lenf kanseri tipleri ve temel özellikleri:

1. Hodgkin Lenfoma (HL)

Özellikleri:

• Lenf dokusunda özel bir hücre olan Reed-Sternberg hücresi ile tanımlanır.
• Genellikle boyun, koltuk altı ve göğüs bölgesindeki lenf bezlerinde başlar.
• Genç yaşlarda (15–35 yaş) ve yaşlılarda (60 yaş üstü) daha sık görülür.
• Tedaviye duyarlıdır, başarı oranı yüksektir.

Alt Tipleri:

• Nodüler sklerozan HL (en yaygın)
• Mikst selüler HL
• Lenfositten zengin HL
• Lenfositten fakir HL

2. Hodgkin Dışı Lenfoma (Non-Hodgkin Lenfoma / NHL)

Özellikleri:

• Hodgkin Lenfoma dışındaki tüm lenf kanserleri bu gruba girer.
• Daha sık görülür.
• Her yaşta ortaya çıkabilir ama genellikle ileri yaşta görülür.
• Hem yavaş seyirli (indolent) hem de agresif (hızlı ilerleyen) türleri vardır.
• Lenf bezlerinin dışında (dalak, mide, bağırsak, beyin) da başlayabilir.

Alt Tipleri:

 B-Hücreli Lenfomalar (en yaygın)

• Diffüz büyük B hücreli lenfoma (en sık)
• Folliküler lenfoma
• Burkitt lenfoma
• MALT lenfoma

T-Hücreli Lenfomalar (daha nadir)

• Periferik T hücreli lenfoma
• Anaplastik büyük hücreli lenfoma
• Mycosis fungoides (cilt lenfoması)

Lenfoma hastalığına ne sebep olur?

1. Bağışıklık Sistemi Bozuklukları

Bağışıklığı baskılanmış kişiler daha yüksek risk altındadır.

• Organ nakli sonrası bağışıklık baskılayıcı ilaç kullananlar,
• HIV/AIDS hastaları,
• Doğuştan bağışıklık yetersizliği olan bireyler,

 2. Viral ve Bakteriyel Enfeksiyonlar

Bazı mikroorganizmalar lenfoma gelişimini tetikleyebilir:

• Epstein-Barr Virüsü (EBV) – Hodgkin lenfoma ile ilişkilidir.
• Hepatit C virüsü
• HTLV-1 (İnsan T lenfotropik virüsü)
• Helicobacter pylori – mide lenfomasıyla bağlantılıdır.
• HIV – bağışıklık sistemini baskılayarak NHL riskini artırır.

3. Genetik Yatkınlık

• Ailede lenfoma öyküsü olanlarda risk biraz daha yüksektir.
• Genetik mutasyonlar bazı lenfoma türlerinin oluşumunda rol oynayabilir.

4. Radyasyon ve Kimyasallara Maruz Kalma

• Yüksek doz radyasyon (nükleer kazalar, radyoterapi vb.)
• Pestisitler, benzen gibi bazı kimyasal maddelere uzun süre maruz kalmak.

5. Bağışıklık Sistemini Baskılayan İlaçlar

• Organ nakli sonrası kullanılan ilaçlar gibi
• Uzun süreli bağışıklık baskılayıcı tedaviler lenfoma riskini artırabilir.

6. İleri Yaş

• Non-Hodgkin lenfoma özellikle 60 yaş üstü bireylerde daha sık görülür.
• Hodgkin lenfoma ise genellikle 15–35 ve 60 yaş üstü gruplarda görülür.

Lenf kanserinde en sık görülen belirtiler nelerdir?

1. Lenf Bezlerinde Ağrısız Şişlik

• Boyun, koltuk altı veya kasık bölgesinde ele gelen, genellikle ağrısız bezeler
• En sık görülen ilk belirtidir.
• Zamanla büyüyebilir.

2. Gece Terlemeleri

• Özellikle giysileri ve çarşafları ıslatacak kadar yoğun terleme
• Genellikle ateşle birlikte görülür.

3.  Sebepsiz Yüksek Ateş

• Grip ya da enfeksiyon olmadan tekrarlayan ateş atakları

4. Ani Kilo Kaybı

• Son 6 ayda, diyet yapmadan vücut ağırlığının %10’undan fazlasının kaybı
• Önemli bir uyarı işaretidir.

5. Kronik Yorgunluk ve Halsizlik

• Uykudan sonra bile geçmeyen enerji düşüklüğü
• Günlük işleri yapmada zorlanma

6. Nefes Darlığı veya Öksürük

• Göğüs içi lenf bezlerinin büyümesine bağlı gelişebilir.
• Bazı hastalarda ilk belirti olabilir.

7. Titreme ve Soğuk Terleme

8. Ciltte Kaşıntı veya Döküntü

• Bazı lenfoma türlerinde (özellikle cilt T-hücreli lenfomaları) kaşıntı belirgin olabilir

Lenfoma nasıl teşhis edilir ve nasıl tedavi edilir?

Lenfoma Nasıl Teşhis Edilir?

Teşhis süreci, belirtiler başladıktan sonra başlar ve birkaç aşamada ilerler:

1. Fizik Muayene ve Hikâye

• Boyun, koltuk altı ve kasık gibi bölgelerde büyümüş lenf bezleri kontrol edilir.
• Gece terlemesi, ateş, kilo kaybı gibi şikayetler sorgulanır.

2. Kan Testleri

• Tam kan sayımı (CBC): Anemi, enfeksiyon ya da bağışıklık sistemi bozukluğu araştırılır.
• LDH (Laktat Dehidrogenaz): Yüksekliği hastalığın yayılımını gösterebilir.
• Viral testler: HIV, EBV gibi lenfomayla ilişkili virüsler değerlendirilir.

3. Lenf Bezi Biyopsisi (Kesin Tanı)

• Büyümüş bir lenf nodu cerrahi olarak alınır ve mikroskopla incelenir.
• Hücre yapısı ve tipi belirlenerek Hodgkin mi, Non-Hodgkin mi olduğu anlaşılır.

4. Görüntüleme Yöntemleri

• BT (Bilgisayarlı Tomografi)
• MR (Manyetik Rezonans)
• PET-CT: Kanserin yayılımını ve evresini gösterir.

Bu sayede lenfomanın hangi evrede olduğu belirlenir

5. Kemik İliği Biyopsisi (Gerektiğinde)

• Lenfomanın kemik iliğine sıçrayıp sıçramadığı kontrol edilir.

Lenfoma Nasıl Tedavi Edilir?

Lenfomanın türü (Hodgkin / Non-Hodgkin), alt tipi, evresi ve hastanın yaşı–sağlık durumu tedavi planını belirler.

1. Kemoterapi

• Lenfoma tedavisinin temelidir.
• Özel ilaç protokolleriyle (örneğin ABVD, CHOP) uygulanır.
• Genellikle birkaç ay süren kürler hâlinde verilir.

2. Radyoterapi (Işın Tedavisi)

• Lokalize (sınırlı) lenfomada kullanılır.
• Özellikle Hodgkin lenfomada kemoterapi sonrası uygulanabilir.

3. Hedefe Yönelik Tedaviler / Akıllı İlaçlar

• Kanser hücrelerinin yüzeyinde bulunan özel proteinleri hedef alır.
• Özellikle Non-Hodgkin lenfomalarda sık kullanılır (örneğin rituximab).

4. İmmünoterapi

• Bağışıklık sistemini güçlendirerek kanser hücrelerine saldırmasını sağlar.
• Yeni nesil tedavi yöntemlerinden biridir.

5. Kemik İliği veya Kök Hücre Nakli (Bazı vakalarda)

• Özellikle tedaviye dirençli ya da tekrarlayan lenfoma vakalarında uygulanır.

6. Destek Tedavileri

Enfeksiyon önleme, beslenme desteği, ağrı ve yorgunluk yönetimi de tedavi sürecinin önemli bir parçasıdır.

Lenf Kanseri (Lenfoma) ile İlgili Sık Sorulan Sorular

1. Lenf kanseri (lenfoma) nedir?

Lenfoma, bağışıklık sistemimizin bir parçası olan lenfatik sistemde başlayan kanser türüdür. Lenf bezleri, dalak, kemik iliği gibi organlarda gelişebilir.

2. Lenfoma bulaşıcı mıdır?

• Hayır, lenfoma bulaşıcı bir hastalık değildir. Ancak bazı virüsler (örneğin EBV, HIV) risk faktörü olabilir.

3. Lenfoma hangi yaşlarda görülür?

• Hodgkin Lenfoma: Genellikle 15–35 yaş arası ve 60 yaş üzeri
• Non-Hodgkin Lenfoma: Daha çok 60 yaş üstünde görülür
• Ancak her yaşta ortaya çıkabilir.

4. Lenfoma belirtileri nelerdir?

• Ağrısız lenf bezi şişliği (boyun, koltuk altı, kasık)
• Gece terlemeleri
• Sebepsiz kilo kaybı
• Ateş ve yorgunluk
• Ciltte kaşıntı, öksürük, nefes darlığı

5. Lenf kanseri nasıl teşhis edilir?

• Lenf bezi biyopsisi (kesin tanı)
• Kan testleri
• PET-CT, BT gibi görüntüleme yöntemleri
• Gerekirse kemik iliği biyopsisi

6. Lenfoma tedavi edilebilir mi?

Evet. Lenfoma, özellikle erken evrede çok yüksek oranda tedavi edilebilir. Tedaviye yanıt verme oranı yüksektir.

7. Tedavi süreci nasıldır?

• Kemoterapi
• Radyoterapi
• Hedefe yönelik tedaviler (akıllı ilaçlar)
• İmmünoterapi
• Gerekirse kök hücre nakli

8. Lenfoma ölümcül müdür?

Her kanser türü gibi, erken teşhis edilmezse risklidir. Ancak günümüzde tedavi başarı oranı oldukça yüksektir.

9. Lenfoma tekrarlar mı?

Bazı türlerde tekrar edebilir. Bu durumda farklı tedavi seçenekleri (örneğin kök hücre nakli) uygulanabilir.

10. Lenfoma ile yaşamak mümkün mü?

Evet. Doğru tedavi ve düzenli takip ile lenfoma sonrası sağlıklı bir yaşam mümkündür.